Al meer dan tien jaar geven de strategie-experts van De Ruijter Strategie onderwijs over scenariodenken en strategie aan de Amsterdam Business School.
Aan de Amsterdam Business School – onderdeel uit van de Universiteit van Amsterdam – verzorgen wij onder andere de module ‘Strategie- en Scenarioanalyse (SSA) voor de Executive Master in Insurance & Risk. Deze master is gericht op professionals in en rond de verzekeringsbranche die hun kennis over verzekeringen en risicomanagement willen verbreden en verdiepen, op academisch niveau.
In de module SSA leren studenten vanuit een andere hoek naar verzekeringen en risico’s kijken dan dat ze gewend zijn uit hun dagelijkse werkpraktijk. In de wereld van verzekeren en risicomanagement gaat het meestal over bekende risico’s. Over zulke risico’s zijn al voldoende data verzameld om een goede inschatting te kunnen maken van de kans op een incident en de potentiële schade ervan. Maar wat doe je als je moet nadenken over risico’s waarvan je nog niet weet dat ze bestaan? En wat als je weet, of vermoedt, dat een aantal verschillende risico’s het gevolg zijn van eenzelfde dieperliggende oorzaak, en dus met elkaar verbonden zijn? Dan kom je bij scenariodenken uit.
Bij scenariodenken kijk je niet naar de mate van waarschijnlijkheid – de kans – maar naar de mate van onzekerheid. Die termen lijken op elkaar, maar ze zijn niet hetzelfde. Bij waarschijnlijkheid leid je uit beschikbare gegevens af hoe groot de kans is dat een bepaalde gebeurtenis zich zal voordoen, zoals verzekeraars bepalen hoe veel van hun klanten dit jaar brandschade zullen lijden. Bij onzekerheid gaat het er juist om dat je de kans van tevoren niet kunt inschatten, omdat er simpelweg geen manier is om de toekomst te voorspellen. Welke politieke wind waait er over vijf jaar in Den Haag? En hoe zal het coronavirus zich de komende winter gedragen?
Tijdens onze module leren studenten hoe ze belangrijke onzekerheden kunnen identificeren. Dat is namelijk de eerste stap in het ontwikkelen van wendbare strategieën, die de onzekerheid van de toekomst niet proberen weg te nemen, maar juist omarmen. Bij onzekerheid en risico gaat het immers niet altijd over wat er allemaal mis zou kunnen gaan; voor wie strategisch vooruitkijkt, brengt de toekomst ook veel kansen!
Net als in onze strategietrajecten maken we in ons onderwijs gebruik van het principe van action learning: strategie leer je pas echt zodra je de theorie toepast in je eigen wereld. Onze studenten krijgen daarom de opdracht om gedurende de collegereeks een eigen scenariostudie uit te voeren, waarin ze meestal kijken naar risico’s en onzekerheden die relevant zijn voor hun eigen organisatie. Mede dankzij de tussentijdse feedback die ze van ons krijgen, lukt het studenten vaak om gelijk een scenariostudie te schrijven die nieuwe inzichten oplevert en van directe toegevoegde waarde is voor de organisatie. Zo schreef een van onze studenten een artikel over de risicorapportages van woningcorporaties en manieren om die te verbeteren.