Koers houden in een onzekere wereld

Scenarioplanning

Onzekerheid is de nieuwe norm. Technologische ontwikkelingen, marktverschuivingen en maatschappelijke dynamiek volgen elkaar sneller op dan ooit. Hoe blijf je dan koersvast als organisatie? Scenarioplanning helpt je vooruitkijken, anticiperen en met vertrouwen strategische keuzes maken — niet door de toekomst te voorspellen, maar door meerdere mogelijke toekomsten zichtbaar te maken.

Plan een gesprek
Ontdek onze aanpak

Waarom scenarioplanning?

Wie vandaag vooruit wil kijken, heeft meer nodig dan een lineair plan. De omgeving verandert te snel om alleen op ervaring te varen. Scenarioplanning biedt een gestructureerde manier om verschillende richtingen van verandering te verkennen, te begrijpen wat die betekenen en alvast slimme opties klaar te hebben liggen. Het resultaat: rust, overzicht en strategische wendbaarheid.

Wat is scenarioplanning?

Scenarioplanning is een methode waarmee organisaties meerdere plausibele toekomstscenario’s ontwikkelen. Geen voorspelling, maar een verkenning: welke ontwikkelingen kunnen de wereld kantelen, hoe zou dat eruitzien en wat betekent dat voor onze positie, keuzes en ambities? Door verschillende scenario’s naast elkaar te leggen, ontstaat inzicht in kansen, risico’s en robuuste strategische keuzes. Je leert niet alleen wát er kan gebeuren, maar vooral hóe je daarop kunt anticiperen.

Waar komt scenarioplanning vandaan?

De oorsprong van scenarioplanning ligt in de militaire strategie, waar vooruitdenken van vitaal belang was. Later werd de methode omarmd door organisaties als Royal Dutch Shell, die scenario’s gebruikten om zich voor te bereiden op geopolitieke schokken en marktveranderingen. Inmiddels is scenarioplanning uitgegroeid tot een breed toegepaste strategische techniek voor organisaties in vrijwel alle sectoren, van overheid tot bedrijfsleven.

Hoe werkt scenarioplanning in organisaties?

Scenarioplanning is een praktische aanpak die organisaties helpt bewuste én wendbare strategische keuzes te maken. De methode bestaat uit vier stappen:

  1. Trends en onzekerheden identificeren
    Wat beweegt er in technologie, markt, politiek, maatschappij en verduurzaming?
  2. Scenario’s ontwikkelen
    Verhalen van de toekomst die laten zien hoe de wereld kan kantelen — van optimistisch tot uitdagend, maar altijd relevant en voorstelbaar.
  3. Strategische opties toetsen
    Welke keuzes houden stand in elk scenario? Waar liggen risico’s? Waar juist kansen?
  4. Wendbare strategie vormgeven
    Geen star plan, maar een robuuste koers die meebeweegt met ontwikkelingen.

Onze aanpak: Klaar om te wenden

Bij De Ruijter Strategie staat scenarioplanning nooit op zichzelf. In onze strategiemethode Klaar om te wenden verbinden we toekomstverkenning aan concrete, uitvoerbare strategische keuzes.
We helpen teams de belangrijkste trendbewegingen te begrijpen, scenario’s te bouwen en vervolgens een wendbare strategie te ontwerpen die direct toepasbaar is.

Onze aanpak geeft houvast in tijden van verandering én energie om samen vooruit te kijken.

Wat levert scenarioplanning op?

Scenario’s helpen organisaties om:

  • Rust en overzicht in turbulente tijden
  • Betere strategische keuzes, onderbouwd met inzicht in externe ontwikkelingen
  • Grotere wendbaarheid, doordat strategie meebeweegt met verandering
  • Gedeeld toekomstbeeld, dat richting en samenwerking versterkt

Kort gezegd: scenarioplanning helpt organisaties niet alleen de toekomst te begrijpen, maar vooral klaar te staan voor wat er komt.

Benieuwd wat scenarioplanning voor jouw organisatie kan betekenen? We denken graag mee — van toekomstverkenning tot strategische doorvertaling.

Neem contact op

Projecten

Trainingen & workshops

Scenarioplanning als competentie in uw organisatie

Bij De Ruijter Strategie (DRS) zien wij scenarioplanning niet alleen als een methode, maar als een competentie die besluitvorming in uw organisatie kan versterken, door…

Bekijk project
Rijksoverheid

Scenariodenken in de veiligheidsketen

De ministeries van Justitie en Veiligheid (JenV) en Asiel en Migratie (AenM) passen scenarioplanning, oftewel scenariodenken veelvuldig toe bij het maken van strategie. De Ruijter…

Bekijk project

“Er bestaan geen slechte scenario’s, alleen slechte voorbereidingen.”

Paul de Ruijter

“Met beeld en taal kun je de toekomst nu al vormgeven.”

Jolanda van Heijningen

“Je kunt de toekomst niet voorspellen, maar je deze wel voorstellen.”

Renate Kenter

“Het verleden laat zien hoe onvoorspelbaar de toekomst is.”

Friso van Nimwegen

“De complexiteit van de toekomst vraagt om multidimensionaal denken, anticiperen en handelen.”

Sharda Tewari

“Goed voorbereid zijn is beter dan hopen dat het goed komt.”

Reinier Hattink

“Onderzoek doen naar de toekomst is het mooiste dat er is.”

Femke Pennink

“Zonder duidelijk strategisch doel ben je een speelbal van de omstandigheden.”

Kwint Kramer

“Om na te kunnen denken over de toekomst, moet je zelf de cijfers op orde hebben”

Jannie Pruimers-Lanenga

“De toekomst overkomt ons niet; we kunnen ons er actief op voorbereiden.”

Iris Lijkendijk

“Je kan niet rijden op enkel de achteruitkijkspiegel; kijk voor je en haal in! ”

Aryzo Arrindell