Veel gemeenten richten zich bij arbeidsmarkt- en organisatievraagstukken voornamelijk op de korte termijn. Tegelijkertijd zijn er veel ontwikkelingen die juist een langetermijnvisie en strategische aanpak nodig hebben. Om het belang van dit langetermijnperspectief onder de aandacht te krijgen bij gemeenten, heeft De Ruijter Strategie samen met het A&O fonds Gemeenten een toekomstverkenning gedaan naar de gemeentelijke arbeidsmarkt in 2035.
De omgeving verkennen
Om een eerste beeld te krijgen van de gemeentelijke arbeidsmarkt hebben we verschillende trends en ontwikkelingen gesignaleerd. Hiervoor hebben we interviews afgenomen met arbeidsmarktexperts en een informatie uit allerlei verschillende bronnen samengebracht. Een concept van de omgevingsverkenning hebben we in een verkenningssessie voorgelegd aan de projectgroep van gemeenteambtenaren en andere stakeholders. Met hun input hebben we het eindrapport – de gemeentelijke arbeidsmarkt in 17 trends – uitgebreid en aangescherpt.

Scenario’s maken
De inzichten uit de omgevingsverkenning hebben we in een scenariosessie gebruikt om tot een set toekomstscenario’s te komen. In deze sessie hebben we samen met de projectgroep de belangrijkste onzekerheden geïdentificeerd, een assenkruis opgesteld en hebben de deelnemers gebruik gemaakt van onzekerheidskaarten om invulling te geven aan de scenario’s.
Na afloop van de sessie hebben wij de scenario’s verder uitgewerkt tot vier relevante, plausibele en verrassende toekomstverhalen met bijbehorende tijdlijnen.

Experts consulteren
In de laatste fase van de toekomstverkenning hebben we de scenario’s voorgelegd aan een consultatiegroep van relevante stakeholders. Tijdens de eerste sessie hebben we de scenario’s getoetst en de deelnemers gevraagd deze waar nodig te verbeteren en concreter te maken. In de tweede consultatiesessie hebben de stakeholders met behulp van de tijdlijnen en verschillende optiekaartjes nagedacht over wat gemeenten de komende jaren wel én niet moeten doen.
De resultaten van deze sessies zijn gebundeld in het rapport ‘De toekomst als spiegel. Scenario’s en lessen voor gemeentelijke arbeidsmarktstrategie’.
Het vervolg
De trends en scenario’s die we hebben verzameld zijn meer dan rapporten. Het zijn instrumenten waar gemeenten zelf mee aan de slag kunnen. Om gemeenten hiermee op weg te helpen organiseren we in maart en april 2025 vijf regiosessies. Tijdens deze sessies krijgen deelnemers praktische handvatten over het gebruiken van scenario’s.
De laatste informatie over de toekomstverkenning arbeidsmarkt vind je op de website van het A&O fonds Gemeenten.